Arquivos da etiqueta: San Finx

A Xunta insinúa que unha das presas de residuos mineiros de San Finx era para moer millo

2 Respostas
  • A Dirección Xeral de Minas pretendería así evitar que sexa a concesionaria mineira, do Grupo Sacyr, quen asuma a restauración da zona contaminada.
  • O informe emítese no momento en que están imputados varios funcionarios e autoridades por mentir sobre as presas de residuos mineiros.
  • A rotura da presa, a 5 km da ría de Noia, podería producir un importante impacto ambiental, segundo informou Augas de Galicia.

A rede ContraMINAcción considera “esperpéntico e demostrativo da corrupción rampante na Xunta” que nun xiro inesperado, que a Dirección Xeral de minas insinúe agora que unha das presas de residuos mineiros das minas de San Finx (en Lousame), a maior delas e que pecha un val fluvial cun dique de contención de lodos de 50 metros de cumprimento e 14 metros de altura, fose para mover un pequeño muíño negral no que moía millo a veciñanza.

Así o indica nun informe informe asinado pola enxeñeira técnica de minas Olga Barreira Sevillano, funcionaria do departamento que dirixe Ángel Bernardo Tahoces, que fora xa imputado precisamente por deixar estas presas mineiras fóra do proxecto de restauración que aprobou en 2009 sen trámite ambiental algún. Sen embargo, as presas figuran como instalacións de residuos mineiros tanto nos plans anuais de labores presentados pola mina ata o ano 2000 como no “Inventario de Balsas e Escombreiras da Comunidade Autónoma de Galicia”, encomendado pola Xunta en 1999 trás o desastre de Aznalcóllar.

O informe no que se vincula a presa maior de residuos e o pequeno muíño de millo foi encargado por “orde verbal” do Xefe Territorial da Consellería de Industria na Coruña, Isidoro Martínez Arca, co propósito de remitilo a Augas de Galicia, que xa determinara o ano pasado que se trataba de presas de residuos mineiros e pretendía obrigar á empresa ao seu desmantelamento e restauración da zona.

Segundo os colectivos integrantes de ContraMINAcción, trátase dunha tentativa desesperada de evitar tanto a responsabilidade da concesionaria mineira, unha filial de Valoriza Minería (Grupo Sacyr), como unha escapada cara adiante por parte dos propios funcionarios e autoridades agora imputados por mentir reiteradamente en documentos públicos relativos ás presas mineiras. Os colectivos indican que é sobradamente coñecido que o maior dos depósitos mineiros fora construído pola mina en 1939 e que protagonizou o chamado “Desastre de 1960” trás a rotura das súas comportas (como recolle o documental “San Finx 1960”).

Nun informe de 2017, Augas de Galicia afirmaba que no caso dunha eventual rotura desta presa de maiores dimensións “o arrastre dos materiais podería producir un importante impacto ambiental” mentres que nunha visita de inspección realizada en 2019 polo hidrólogo especialista en presas mineiras Steven H. Emerman concluiuse que a mesma presa presentaba signos evidentes de licuefacción interna o que levaría más cedo ou máis tarde á súa falla crítica, co impacto que iso causaría sobre a ría de Muros e Noia e o LIC Esteiro do Tambre.

Unha campaña sobre as presas de residuos de San Finx faise co Premio do Instituto Xeolóxico e Mineiro

Deixa unha resposta

–      Pretendía denunciar a situación crítica e de abandono dunhas instalacións de residuos de máis de 80 anos de actividade.

–      A candidatura foi a que maior número de interaccións recibiu nas redes sociais, recibindo apoios de todo o mundo.


25 de abril de 2020.- Esta madrugada o Instituto Xeolóxico e Mineiro (IGME), dependente do Ministerio de Ciencia e Innovación, fallou o “Premio Día Planeta Terra 2020”, outorgando o primeiro premio na categoría de interaccións en redes a unha campaña promovida por varios colectivos galegos para dar a coñecer a situación crítica das presas de residuos mineiros da explotación de San Finx, en Lousame.

Todas as participantes no certame debían achegar unha fotografía ou vídeo xunto cunha exposición sobre un dos Lugares de Interese Xeolóxico (LIG) incluídos no rexistro xestionado polo IGME, e entre os que están as minas de San Finx. A candidatura premiada consistía precisamente nunha detallada descrición da maior das presas de residuos mineiros, construída en 1939 pola  mineira británica The San Finx Tin Mines Ltd.

Esta presa de 12 metros de alto e 50 de ancho de coronación erixiuse seguindo un método de decantación de lodos, entón frecuente nas colonias británicas, que implicaba levantar diques cortando vales fluviais (“presas de colas fluviais”) e do que quedan moi poucos exemplos en pé debido aos colapsos ou desmantelamentos. A presa foi de feito protagonista da chamada “Catástrofe de 1960” na que os lodos chegaron ata a ría de Noia e sobre a que se filmou o documentario “San Finx 1960” de Irene Pin.

Tanto esta presa como outra máis pequena constaron nos plans anuais de labores da mina ata que a empresa deixou de os presentar no ano 2000. Na actualidade están en situación de total abandono e a súa falla, segundo un informe de Augas de Galicia de 2017, produciría un importante impacto ambiental.

Tentando fuxir das súas responsabilidades sobre as presas, a Dirección Xeral de Minas encabezada por Ángel Bernardo Tahoces e a concesionaria do Grupo Sacyr pretenderon facer pasar as presas de residuos por instalacións hidroeléctricas, o que derivou no inicio de dilixencias penais por presuntos delitos contra o ambiente, prevaricación ambiental e falsidade documental.

Os colectivos que promoveron a campaña gañadora (ContraMINAcción, Montescola, Verdegaia e Vida e Ría ou Minaría?) esperan que este premio consiga dar visibilidade a esta situación insostible no tempo e contribúa a forzar as administracións a deixar de mirar para o outro lado.

—-

Imaxe premiada: http://www.vidaeria.org/wp-content/uploads/2020/02/presas_san_finx.jpg

Texto premiado: https://twitter.com/ApadrinaUnaRoca/status/1243832038546907136

Documentario “San Finx 1960”: https://youtu.be/zv_z2EEn_V8

Destápanse as falsidades da Xunta sobre “San Finx” no Parlamento Europeo

1 Resposta

  • “É como se dixesen que Chernobil era un cuberto para afumar chourizos”

  • O ex-ministro Zoido quedou só defendendo a xestión do PP ante as críticas de todos os grupos.

  • En 2020 despregaráse unha misión parlamentaria de investigación para avaliar o problema in situ.

A menos de 24 horas de que o Parlamento Europeo abordase por segunda vez en comisión as denuncias por vulneración de normas europeas en “San Finx” e outras minas galegas, a Xunta decidiu enviar un informe sobre a explotación mineira de Lousame que lle fora requerido polo Parlamento facía máis dun ano. As críticas por esta actitude de desprezo pola institución foron expresadas por todos os grupos, coa excepción do PP representado polo ex-ministro e agora eurodeputado Juan Ignacio Zoido que apoiou incondicionalmente a Xunta.

Pero se xa o envío de última hora colocou en alerta aos distintos grupos políticos, o contido do informe foi tildado como “unha auténtica burla” polo representante da entidade peticionaria, a Asociación Petón do Lobo, integrante de ContraMINAcción, mentres que a vice-presidenta da Comisión de Peticións e eurodeputada socialista Cristina Maestre afirmou que “non hai por onde collé-lo”. E é que no informe a Dirección Xeral de Minas non só di que a avaliación de impacto ambiental establecida como condicionante para a aprobación dos proxectos nunha resolución firme de 2008 non era necesaria, se non que chega a afirmar que as presas de colas mineiras de San Finx non eran tales e que “probablemente foron construidas con propósito hidroeléctrico”.

Presa abandoada que queren facer pasar por instalación hidroeléctrica

Presa abandoada que queren facer pasar por instalación hidroeléctrica

Precisamente as tentativas do departamento que dirixe Ángel Bernardo Tahoces de desfacerse das responsabilidades sobre as presas de residuos mineiros tentando cargarlle o problema a Augas de Galicia precipitaron a súa imputación en abril deste ano. Para ContraMINAcción, que en xuño acompañou nunha inspección das presas ao hidrólogo Steven H. Emerman, “o novo informe non é só unha tomadura de pelo ao Parlamento Europeo e á Comisión, máis unha fuxida para adiante á desesperada. O máis grave é que estamos ante unhas infraestructuras en estado de abandono e con signos claros de licuefacción interna que, tarde ou cedo, implicarán unha falla crítica con enorme impacto ambiental augas abaixo e en toda a ría de Muros e Noia”.

As presas que agora a Xunta di seren para uso hidroeléctrico están perfectamente documentadas como presas de residuos mineiros nos plans anuais de labores da explotación dentre 1983 e 2000, ano no que misteriosamente se deixaron de presentar. Tamén constan como tales nun inventario de balsas e escombreiras de residuos mineiros encargado pola Xunta en 1999, despois do desastre ecolóxico de Aznalcóllar. Non obstante, a Xunta fixo desaparecer as presas no proxecto mineiro e plan de restauración que aprobou en 2009 e que ocultou a todos os organismos sectoriais, incluído o ambiental. Na súa réplica a Zoido, o noso compañeiro Joám Evans, en calidade de representante do peticionario, comparou o afirmado pola Xunta con que un Estado dixera ao Parlamento “que Chernobil era un cuberto para afumar chourizos”.

Este negacionismo e a pretensión da Xunta de que unha mina iniciada em 1883 poidese operar em pleno século XXI exactamente igual que fai 100 anos, valeulle as duras críticas das deputadas dos Verdes, EFA, Renew Europe e Socialistas e Demócratas, que pediron abertamente que se establecese unha misión de investigación conformada por representantes de todos os grupos parlamentarios para comprobar a situación sobre o terreno e as denuncias de vulneración sistemática de distintas directivas, incluínda as de calidade das augas, avaliación ambiental, participación pública e control da contaminación por parte das industrias extractivas.

A misión de investigación realizarase con toda probabilidade en 2020 de forma independente aos outros procedementos de investigación en curso sobre a situación en San Finx, incluíndo as próprias dilixencias penais contra os altos responsábeis da Xunta e empresas mineiras e o procedemento aberto na Comisión de Cumprimento do Convenio de Aarhus nas Nacións Unidas. Desde ContraMINAcción confiamos en que “a atención e ridículo internacional faga con que a Xunta recapacite e asuma as súas responsabilidade de control e supervisión para que as presas mineiras de San Finx e a contaminación asociaciada á mina deixe de ser unha ameaza para a ría e as persoas”.

Vídeo da intervención de Joám Evans ante a Comisión de Peticións.

Demandamos aos colexios oficiais de Xeólogos e Químicos que avalíen o informe de Macías e se retracten publicamente.

5 Respostas

ContraMINAcción demanda aos colexios oficiais de Xeólogos e Químicos que avalíen o informe de Felipe Macías e se retracten publicamente

–       Lamenta que se descualificaran, sen sequera consultalas, as conclusións do doutor Emmerman acerca do informe (inzado de plaxios) do profesor xubilado Felipe Macías.

–       Remitiuse toda a documentación ás dúas corporacións, solicitando que se pronuncien á vista dos feitos retractándose publicamente

ContraMINAcción, Rede contra a Minaría Destrutiva na Galiza, ven de dirixirse formalmente ao Presidente do Colexio Oficial de Xeólogos, Manuel Regueiro, e ao Decano do Colexio Oficial de Químicos de Galicia, Manuel Rodríguez Méndez, expresando a súa protesta formal polas manifestacións subscritas por esas dúas corporacións de dereito público, xunto cos Colexios de Enxeñeiros de Minas do Noroeste e o Colexio de Enxeñeiros Técnicos e Grados de Minas e Enerxía de Galicia.

O pasado 29 de xuño os catro organismos emitiron un comunicado conxunto procurando desprestixiar abertamente ao Dr. Steven H. Emerman na súa calidade de consultor ao servizo de entidades públicas e ambientais galegas, indicando que “sus juicios y análisis carecen del rigor necesario ya que no es posible emitirlos sin contar con los datos técnicos mínimos” e calificando os resultados expostos como “un juicio de valor sesgado y parcial, más propio de un postulado ideológico que científico.” Os catro colexios manifestaban o seu “total desacuerdo con las afirmaciones vertidas” en particular, en relación aos comentarios do Dr. Emerman sobre un informe realizado polo profesor xubilado Felipe Macías Vázquez e o seu equipo para a concesionaria da mina San Finx, propiedade do Grupo Sacyr, indicando que “se ha permitido poner en duda el trabajo y profesionalidad del catedrático” e a “despreciar y desprestigiar sin mayor argumento científico o técnico, ni currículo que avale su opinión”.

Constatando que o pronunciamento dos colexios oficiais se realizou sen ter coñecemento dos informes en cuestión, a rede, integrada por máis de 20 colectivos, remitiu ao colexio de xeólogos e ao colexio de químicos o polémico “Informe sobre alegaciones relativas a la autorización de vertido del proyecto minero de Tungsten San Finx S.L.”, de abril de 2017, suscrito por Felipe Macías Vázquez, Carmen Nieto Olano, Ramón Verde Vilanova, Carmen Pérez Llaguno, Felipe Macías García, Luis Tapia del Río e David Romero Chouzas, supostamente adscritos ao Laboratorio de Tecnoloxía Ambiental da Universidade de Santiago de Compostela.

Remitiuse igualmente  aos colexios os dous informes de avaliación sobre este mesmo informe do equipo de Felipe Macías, encomendados en 2017 pola Alcaldía do Concello de Muros e a Asociación Verdegaia, e sobre os que se asentan as conclusións presentadas polo Dr. Emerman na rolda de prensa da semana pasada. Os informes evidencian extensos plaxios, absoluta falta de rigor metodolóxico e procedimental e manipulacións groseiras, co fin manifesto de eximir á concesionaria mineira do cumprimento dos limites legais para contaminantes perigosos, alegando un ficticio fondo natural de metais.

ContraMINAcción pide aos Colexios de Xeólogos e Químicos que realicen pola súa parte unha avaliación independente do informe de abril de 2017 dirixido por Felipe Macías, e que atendan igualmente aos argumentos expresados nos informes de avaliación realizados a petición de entidades da Rede, asinados, entre outros, polo propio Dr. Emerman. Demándalles que fagan públicas as conclusións das súas avaliacións e, de verificar os extremos denunciados polo Dr. Emerman, se retracten e pidan de xeito público desculpas ao Dr. Emerman e ás entidades que requiriran os seus servizos.

ContraMINAcción lémbralle aos dous organismos que dando cobertura á actuación de Felipe Macías e a concesionaria mineira non só están desprestixiando os colectivos profesionais que representan, máis tamén vulnerando as súas propias normas deontolóxicas. Así, o Código Deontolóxico do Colexio de Químicos de Galicia indica que os colexiados “deberá(n) esforzarse en buscar a orixe e a verdade dos feitos científicos, dándoos a coñecer, cando sexa necesario, sen exaxeralos, falsealos, nen deformalos”. O mesmo código indica que os colexiados “desaprobarán e non colaborarán en empresas, accións ou traballos que conduzan a resultados contrarios ao interese público ou que poidan supor un risco indebido para a vida, a saúde das persoas, o medio ambiente ou o benestar social”.

Pola súa parte, as normas deontolóxicas do Colexio de Xeólogos tamén recollen a necesidade de “actuar con integridade científica” e atendendo ás “exixencias da sociedade en materia de medio ambiente, evitando a transferencia de produtos indesexables ao medio natural e tendo sempre presente os principios de sustentabilidade e cautela”. Por isto mesmo, desde ContraMINAcción, e á vista dun informe cuxo único obxectivo parece ser fabricar un fondo natural de metais con importantes implicacións ambientais e mesmo penais, solicítase a ambas institucións para que, no caso de algún dos seus colexiados sexan subscritores do informe encabezado por Felipe Macías, procedan a abrir expedientes disciplinarios para deslindar responsabilidades pola súa participación no mesmo, á vista dos correspondentes códigos deontolóxicos.

Nota de presa emitida polo Colegio de Ingenieros de Minas del Noroeste, Colegio de Ingenieros técnicos y grados en Minas y Energía de Galicia, Colegio de Geólogos de España e Colexio Oficial de Químicos de Galicia

A Rede ContraMINAcción respalda a campaña Vida e Ría

Deixa unha resposta

Nunha reunión celebrada o domingo 21 de maio na sede do Sindicato Labrego Galego en Santiago de Compostela, os colectivos de ContraMINAcción, Rede contra a minaría destrutiva na Galiza deron o seu respaldo á campaña Vida e Ría ou Minaría?

Estabeleceron estratexias concretas para axudar a difundir e internacionalizar a cuestión, particularmente coa rede Yes to Life, No to Mining, da que forman parte e que xa realizou unha visita de verificación ás Minas de San Finx o pasado mes de marzo.

Os colectivos integrantes de ContraMINAcción, varios deles xa personados directamente en diversos procedementos relacionados coas Minas de San Finx, comprometéronse a traballar ombreiro con ombreiro xunto coas entidades locais e comarcais da Ría, e a facilitar apoios adicionais, particularmente a nivel técnico (cun equipo de enxeñeiros de minas especializado en impactos ambientais), legal (colocando a disposición da campaña os advogados de varios dos colectivos) e de financiamento (de modo a poder soster as accións da campaña no tempo).