Arquivo da categoría: Conflitos: Touro

Iluminados contra un proxecto sen garantías

Deixa unha resposta

No mes de febreiro de 2020, soubemos das conclusións dunha DIA negativa que anulaba o proxecto da mina a ceo aberto nos concellos de Touro e O Pino e que concluía:

“A reactivación da actividade mineira prevista vai supoñer unha nova presión sobre os sistemas fluviais e as augas subterráneas, sen que se garanta que non se vaia a producir un novo impacto negativo sobre o ciclo hídrico e sen que conste na formulación actual da avaliación practicada a necesaria conformidade da unidade competente en materia de planificación hidrolóxica do Organismo de Bacía.

 Na situación actual, o proxecto non dá resposta completa ás medidas de xestión a adoptar en caso de escenario accidental e, incluso, as medidas de prevención e xestión da continxencia parecen limitarse a xustificar que o suceso non se producirá. Por conseguinte, en caso de materializarse un escenario de risco, non se pode garantir que a actuación proxectada non produza unha grave afección aos valores naturais da zona nin un prexuízo á integridade da Zona de Especial Conservación, en diante ZEC, “Sistema fluvial Ulla-Deza”.

Unhas conclusións breves para tres anos de resposta social, informes técnicos negativos e centos de organizacións sociais e locais que arremeteron con contundencia contra o que era máis que evidente. Unhas conclusións que resumen 3 anos de traballo contra  un proxecto sen garantías, que soubemos ver nun mes de exposición pública que nos deron para poder presentar alegacións, e sen embargo a administración dilatou e estirou sen explicación durante 4 anos hasta o día de hoxe.

A pesares das evidencias, tivemos que agardar até hoxe,  máis dun ano dende a DIA Negativa,  a que a Dirección Xeral de Planificación enerxética e Recursos Naturais, vía nota en prensa, dera a coñecer a súa decisión de comunicar a Resolución negativa do proxecto á mercantil Cobre San Rafael SL.

Unha resolución que aínda descoñecemos en que termos se expresa, pois ningunha das organizacións e persoas que figuramos na causa como interesadas e/ou afectadas fomos informados nin nos foi aínda remitida, polo que agardamos que se nos poida facer chegar o antes posible sen ter que vernos forzadas a reclamala administrativamente.

Como xa é de costume que nos obriguen a reclamar o que por dereito nos pertence, queremos lembrar  as  declaracións do anterior Director Xeral de Enerxía Minas o señor Ángel Bernardo Tahoces ás persoas da Platafoma contra a mina de Touro, comprometéndose a comunicar a todas as persoas recoñecidas como parte interesada ou afectada a Resolución definitiva no momento en que se producira.  O señor Tahoces foi relevado do seu cargo, mais agardemos que a súa sucesora sí poida cumprir con aquela promesa.

Lembremos que de non ser pola resposta social e cidadá este proxecto e tantos outros de similares características – Santa Comba, San Fins, Monte Nema, Serra Suido, Iribio, Terra Chá, Mesía-Frades, …- son susceptíbeis de aprobación sen ningún tipo de supervisión, nin comprobación, con todas as catastróficas, terríbeis, calamitosas repercusións e ausencia de garantías que implican para o medio natural, cultural, como así quedou demostrado no caso do proxecto da mina de Touro.

Lembremos que resulta esencial que as administracións deben permitir que a cidadanía e as organizacións ambientais, sociais, veciñais, …  teñan dereito ao acceso á información pública en tempo e forma que lles permita defenderse e defender os seus medios de vida e o medio natural e cultural que habitan, en defensa tamén dos seus recursos económicos para vivir, non solo as multinacionais.

Neste proxecto quedou en evidencia a mercantil promotora e tamén a administración.

A ‘eminencia’ en evidencia: Augas de Galicia desautoriza a Felipe Macías

Deixa unha resposta

O ex-profesor da USC elaborou informes tentando desresponsabilizar a concesionaria da mina de San Finx dos vertidos con metais pesados.

Augas de Galicia concluíu que o estudo de Macías “carece de suficiente fundamento e xustificación”

ContraMINAcción esíxelle aos colexios profesionais que se retracten do seu apoio e á USC que lle retire a condición de emérito.

Augas de Galicia vén de desbotar nun informe recente as conclusións do estudo elaborado por un equipo do Laboratorio de Tecnoloxía Ambiental da USC liderado por Felipe Macías. En dito estudo, feito a petición da concesionaria da mina de San Finx, Valoriza Minería, o equipo de Macías conxecturaba a existencia de elevadas concentracións naturais de cadmio no entorno da mina de Lousame (A Coruña). Segundo Macías, este fondo natural sería o responsable das altas concentracións presentes no río en vez das verteduras ilegais procedentes da mina.

Ante a dúbidas suscitadas polas conxecturas de Macías e as propias alegacións presentadas por colectivos da rede ContraMINAcción apoiándose nun informe do experto de prestixio intenacional Steven H. Emmerman, Augas de Galicia someteu o estudo de Macías a unha revisión por parte dun equipo da Universidade da Coruña liderado polo Catedrático da Escola de Enxeñaría de Camiños, Canais e Portos, Javier Samper. A UdC, a través dun detallado informe de 238 páxinas, considerou que a explicación de Macías “carece de suficiente fundamento e xustificación”; advertindo de numerosas fallas, tanto metodolóxicas como aritméticas. As conclusións foron confirmadas polo Ministerio para a Transición Ecolóxica.

Augas de Galicia ten constancia das verteduras mineiras ao río San Fins, a 7 km dos bancos marisqueiros da Ría de Noia e Muros, e que proceden da mina, con rexistros constantes de altas concentracións de cadmio mesmo a 4,4 km da mina. A pesar disto e dos procesos xudiciais en curso relacionados coas minas de San Fins, nunca se sancionou ao concesionario mineiro polas verteduras, manténdose artificialmente aberto desde hai 5 anos un expediente de autorización de verteduras inzado de irregularidades.

Piden á USC que se desvincule de Macías

Non é a primeira vez que o ex-profesor da Universidade de Santiago de Compostela informa ou lidera a redación de controvertidos informes en procesos relacionados cos impactos ambientais de determinadas actividades, habitualmente a petición das empresas responsábeis deses impactos. Noutros traballos, Felipe Macías xa tentara favorecer proxectos mineiros como o de Touro, onde chegara a propor a creación dun parque temático sobre organismos extremófilos para o estudo da vida extraterrestre como excusa para eximir a concesionaria da restauración dos cauces contaminados.

A ‘credibilidade’ dos traballos de Macías valeulle o Premio Dioxina por parte de ADEGA en 2019, pola súa “defensa de proxectos tan delirantes e agresivos como a Mina de Touro”, en cuxo entramado empresarial participa directamente o ex-profesor a través dunha empresa de tecnosoles, ou os parques eólicos na Serra do Xistral, a piscifactoría de Touriñán, a balsa mineira das Pontes ou a eucaliptización do País.

Os conflitos de interese do ex-profesor á hora de informar determinados proxectos usando as siglas da Universidade de Santiago, así como a falta de rigor dos estudos e informes, confirmada no caso de San Fins por outro equipo da Universidade da Coruña e xa evidenciada anteriormente polo Dr. Steven H. Emmerman, fíxeron que desde ContraMINAcción se reitere a petición á USC para que lle retire o título de emérito logo de investigar unha situación que afecta gravemente a reputación de toda a Universidade.

ContraMINAcción esixe a rectificación dos Colexios profesionais

En xuño de 2019 catro Colexios profesionais (Xeólogos de España, de Químicos de Galicia, de Enxeñeiros de Minas do Noroeste e de Enxeñeiros Técnicos de Minas de Galicia) emitiron un comunicado de aplauso a Felipe Macías pola súa actuación en San Finx e Touro con duras críticas que pretendían desprestixiar publicamente o traballo do Dr. Steven H. Emerman na súa calidade de consultor ao servizo de entidades públicas e ambientais galegas.

Naquela altura, o comunicado indicaba que “se ha permitido poner en duda el trabajo y profesionalidad del catedrático” [Macías] e “despreciar y desprestigiar sin mayor argumento científico o técnico, ni currículo que avale su opinión”. Emerman cuestionara as conxecturas de Felipe Macías evidenciando extensos plaxios, absoluta falta de rigor metodolóxico e procedimental e manipulacións groseiras nun dos informes de Macías sobre San Finx, co fin manifesto de eximir a concesionaria mineira do cumprimento dos limites legais para contaminantes perigosos, alegando un ficticio fondo natural de metais.

Unha vez que tanto o prestixioso equipo da Universidade da Coruña como Augas de Galicia e o Ministerio para a Transición Ecolóxica desbotaran as conxecturas do equipo de Macías, ContraMINAcción esíxelles novamente aos catro colexios profesionais que, “por principios deontolóxicos e pola reputación dos propios colexios que poderían estar a ser usados para intereses espúreos”, retiren os seus comunicados anteriores e informen de forma fehaciente dos resultados da avaliación feita sobre o estudo liderado por Macías.”

Contraminacción lembra o vergoñento feito de que un membro da directiva do Colexio de Enxeñeiros de Minas do Noroeste estea imputado por falsidade documental en relación ás Minas de San Finx; e que o xeólogo da mina de Touro e co-promotor do comunidado sexa o delegado en Galicia do Colexio de Xeólogos. ContraMINAcción esixe aos Colexios profesionais que na súa calidade de corporacións de dereito público inicien de inmediato un procedemento interno de deslinde de responsabilidades respecto aos posibles conflitos de intereses existente nos seus órganos de dirección.

O comunidado dos Colexios Profesionais de 01/07/2019 (íntegro)

Los colegios profesionales reivindican la capacidad y calidad de los científicos y técnicos gallegos

Los colegios profesionales de Galicia que representan a los técnicos y profesionales del sector geológico y minero en nuestra región queremos manifestar nuestro profundo malestar y total desacuerdo con las afirmaciones vertidas en rueda de prensa por el asesor estadounidense contratado por organizaciones ambientalistas para evaluar proyectos mineros gallegos, el Sr. Emerman.

En sus manifestaciones, y al parecer en base a la lectura parcial de los proyectos, este Sr. no sólo muestra un profundo desconocimiento de la estricta legislación española en la materia, y de los múltiples controles de calidad del que son objeto las obras civiles y mineras en el marco europeo, sino que deja entrever un desprecio patente por la capacidad técnica de nuestros colegiados, técnicos y científicos en general.

Por eso, es nuestra obligación como colegios profesionales, defender públicamente nuestra rigurosidad, profesionalidad y conocimiento, poniendo en valor el sector y nuestro trabajo: en Galicia contamos con un buen número de expertos y ejemplos que son referentes mundiales de buenas prácticas, como los de Meirama y As Pontes, y cuyo conocimiento se ha exportado a diferentes proyectos de todo el mundo, incluido EE.UU.

Pedimos, por lo tanto, que se tenga en cuenta nuestra visión y que no se banalicen unas profesiones que, además, son el modo de vida de muchas personas, formadas en las mejores universidades de nuestro territorio y que realizan su trabajo con absoluto rigor dentro y fuera de nuestras fronteras.

El Sr. Emerman, se ha permitido poner en duda el trabajo y profesionalidad del catedrático de la Universidad de Santiago, Felipe Macías, con una vida entera dedicada a trabajar sobre un terreno que conoce al detalle y al que este Sr. no ha dudado en despreciar y desprestigiar sin mayor argumento científico o técnico, ni currículo que avale su opinión. El profesor Macías es uno de los científicos gallegos más prestigiosos, reconocido a nivel nacional e internacional, como lo demuestra su inmenso currículo en el que destaca su labor como:

  • coordinador del curso de Doctorado «Medio Ambiente y Recursos Naturales»,
  • director general de la Agencia de Calidad Ambiental,
  • profesor de cursos de master y doctorado en las Universidades de Santiago, Murcia, Oviedo, Nancy, París, Rennes, Sao Paulo, Minho o Vigo,
  • presidente de la Sociedad Española de Ciencia del Suelo,
  • miembro del “Working Group on Research” de la Estrategia Europea de Suelos,
  • vocal del Comité de Ciencias de la Naturaleza de la Comisión Nacional Evaluadora de la Actividad Investigadora,
  • coordinador del grupo de investigación GI-1245 “Cartografía de suelos y paisajes, físico-química, degradación y recuperación de suelos y  aguas”,
  • membre étranger de l’Academie d’Agriculture de France,
  • coordinador del grupo de Suelos y Biogeoquímica para la reforma de los hábitats de la Red Natura Española y el seguimiento de su calida
  • miembro de la Sociedad Española de Ciencia del Suelo, Societé Française pour l’Etude du Sol, Soil Science Society of America, International Soil Science Society, Association for the Environmental Health of Soils, Sociedade Brasilera de Ciência do Solo, American Chemical Society (Division of Environmental Chemistry), International Biochar Iniciative,
  • y con más de 250 publicaciones sobre la ciencia del suelo.

Es por ello que desde los colegios profesionales, no podemos dejar de denunciar el constante descredito de la labor y opiniones de los expertos gallegos, españoles y europeos, por no coincidir con las tesis de los grupos que han financiado la vista del Sr. Emerman, profesor asociado a la Utah Valley University, EE.UU.

Resulta curioso que estos grupos ratifiquen sus tesis en base a las opiniones vertidas por este Sr., amparándose en su condición de norteamericano, como si su nacionalidad aportase mayor valor a sus conocimientos. Más si cabe cuando estos mismos grupos suelen rechazar categóricamente las opiniones de otros expertos internacionales, con el argumento de que no conocen nuestro país, nuestro rural o nuestra idiosincrasia.

Es por todo ello que, ante las afirmaciones vertidas por el Sr. Emerman y sus patrocinadores, nos vemos en la obligación de aclarar que: en nuestro país, y en Galicia en particular, contamos con un gran número de expertos y figuras referentes en todo el mundo en obra civil y minería para evaluar el desempeño de esta industria y profesión. Es incomprensible, e intolerable, que teniendo en Galicia conocimiento, experiencia demostrada y solvente recorrido profesional, tenga que venir un “experto” estadounidense a postularse como “examinador” de nuestro trabajo.

Entendemos además que sus juicios y análisis carecen del rigor necesario ya que no es posible emitirlos sin contar con los datos técnicos mínimos, o contrastar de manera científica con los profesionales que están desarrollando los proyectos que critica, advirtiéndose pues un juicio de valor sesgado y parcial, más propio de un postulado ideológico que científico.

Todo ello despreciando el hecho de que los proyectos industriales y mineros en nuestro país están sujetos a una normativa muy estricta, que obliga, entre otras muchas cosas, a realizar una auditoría técnica externa, previa a la concesión de cualquier obra o explotación. Por todo ello, no podemos más que reiterar nuestra incomprensión ante la atención generada por una figura norteamericana que pone en tela de juicio no sólo el talento y el saber hacer con el que contamos en nuestro país, sino la profesionalidad de todo un sector.

Colegio de Ingenieros de Minas del Noroeste,  Colegio de Ingenieros técnicos y grados en Minas y Energía de Galicia, Colegio de Geólogos de España y Colegio Oficial de Químicos de Galicia

Comunicado da Plataforma Mina Touro-O Pino non en relación á DIA

Deixa unha resposta

Facemos público o comunicado emitido pola Plataforma Mina Touro-O Pino non, en relación á DIA e á falta de transparencia da Xunta de Galicia con este tema:

A Plataforma veciñal MINA TOURO – O PINO NON entérase pola Unión Europea da data de publicación oficial da DIA da mina de Touro.

Resultado de imaxes para: mina touro

A Declaración de Impacto Ambiental (DIA) do proxecto de explotación de cobre a ceo aberto nos concellos coruñeses de Touro e O Pino, promovida por Cobre San Rafael, sairá publicada no Diario Oficial de Galicia (DOG) o vindeiro venres día 7 de febreiro. Así llo comunicaba onte a Presidenta da Comisión de Peticións do Parlamento Europeo á Plataforma Veciñal Mina Touro – O Pino NON e ás asociacións Cova Crea e Petón do Lobo, as tres iniciadoras de outras tantas peticións a respecto da mina de Touro, baseadas fundamentalmente no dano provocado nas augas subterráneas e superficiais e o risco que conlevaría unha nova explotación nuns terreos aínda sen restaurar.

Coma case sempre, a Plataforma Veciñal Mina Touro – O Pino NON é notificada das resolucións da Xunta de Galicia a través das institucións europeas e non directamente pola propia Administración autonómica. Xa a finais de 2017, logo da publicación do Proxecto Touro, desde o colectivo veciñal solicitáranse formalmente reunións con tódolos representantes públicos con competencias na materia, desde os alcaldes dos concellos afectados ata os representantes galegos no Parlamento Europeo, chegando xa daquela a primeira resposta desde Bruselas coa contestación da entón eurodeputada Lidia Senra, cando nun principio o lóxico sería esperar que respostaran antes os organismos máis cercanos e con competencias máis directas.

Na súa comunicación, a presidenta da Comisión de Peticións, Dolors Montserrat, dá traslado da carta que a conselleira de Medio Ambiente, Territorio e Vivenda lle remiteu con motivo da DIA negativa da mina de Touro, na que lle adianta a data de publicación oficial da mesma.

As tres peticións rexistradas, e debatidas na Comisión de Peticións en novembro de 2019, permanecen actualmente abertas e á espera da visita dunha delegación europea que analice e avalíe in situ os danos ao medio ambiente causados pola explotación mineira pechada hai máis de 30 anos e polas actividades desenvolvidas na actualidade polas empresas ubicadas dentro dos terreos da antiga mina.

Desde a Plataforma Veciñal acóllese con ledicia e optimismo que as autoridades recoñezan finalmente o problema das augas e a contaminación, pero a situación actual na contorna da mina segue a supoñer unha vulneración da Directiva Marco Europea da Auga e da Directiva Europea sobre Xestión de Residuos de Industrias Extractivas, producíndose, máis de 30 anos despois do peche dunha explotación, drenaxes ácidas.

Ademáis, a DIA negativa pon en evidencia cómo a situación pon en risco unha Zona de Especial Conservación (ZEC) da Rede Natura 2000. Por tanto, a plataforma non so solicitará que se manteña aberta a petición, senón que insistirá na necesidade dunha visita de inspección europea a Touro e outras minas galegas onde se evidencia a vulneración sistemática destas directivas.

O carpetazo ao proxecto de Cobre San Rafael non supón, de ningún xeito, baixar a garda ante a situación de desleixo dos últimos anos respecto dos danos provocados pola minería en Touro. A esixencia da restauración dos terreos e a recuperación das augas da contorna da mina seguirá estando vixente ata o seu total cumprimento, para o que a veciñanza e os distintos colectivos medioambientais se manterán permanentemente atentos e vixiantes.

Podes consultar a DIA nesta ligazón.

ContraMINAcción celebra a vitoria da veciñanza de Touro na súa loita contra o proxecto de Atalaya Mining.

Deixa unha resposta

A Xunta de Galicia vén de dar a coñecer o rexeitamento do proxecto de Atalaya Mining. Os informes negativos de Patrimonio Natural e Augas de Galicia levaron a emitir unha DIA negativa, pola falta de sustentabilidade ambiental do proxecto.

Entrega das primeiras alegacions contra o proxecto de Touro, en 2017

En ContraMINAcción queremos mostrar hoxe, máis que nunca, a nosa solidariedade coa veciñanza de Touro e O Pino, e os nosos parabéns polo éxito acadado despois dunha loita de máis de dous anos.

Cando, a finais de setembro do ano 2017, dende Contraminacción convocamos unha primeira xuntanza en Loxo, para informar sobre os riscos do proxecto, que nese momento saía a exposición pública, sabiamos da importancia de proporcionar información á xente afectada, pois a información é a base da organización para parar os proxectos.

Activistas de ContraMINAcción, nunha charla informativa de setembro de 2017

Foi un longo camiño para a veciñanza de Touro e O Pino. Un reto duro e de moita incerteza, pois o proxecto mineiro irrompeu nas súas vidas interferindo nelas e na súa concepción do mundo, virándoa do revés. Non podemos menos que felicitar á Plataforma de Touro polo traballo realizado, co que finalmente, despois dun esforzo dilatado e continuo, conseguiron facer ver ás autoridades a incompatibilidade do proxecto coas actividades preexistentes e co seu modo de vida.

É salientable que o motivo da anulación fose de índole ambiental. Iso vén darnos a razón, pois todas as nosas reclamacións baseábanse precisamente na incompatibilidade do proxecto coa protección do medio.

Queda pendente a eliminación da contaminación existente e a restauración ambiental dos impactos da antiga mina, que, como xa vén sendo habitual (a pesar de ser ilegal), segue sen ser restaurada como correspondería. A Xunta debe instar á empresa a repoñer as condicións ambientais do medio tal como se recolle na nosa lexislación.

Desde a nosa Rede seguiremos en alerta, para vixiar este caso e os outros existentes e que veñen de camiño, tanto en Galiza, como co resto da Península Ibérica. Somos conscientes de que as ameazas son moitas, mais unha vitoria como esta axúdanos a coller folgos para seguir na loita.

Esta vitoria fai patente a importancia que pode ter unha rede como ContraMINAcción, especialmente nas etapas iniciais do proxecto, para dar a voz de alarma, informar aos afectados e transmitir os coñecementos acumulados desde o noso nacemento en 2013, con outras loitas das que tamén fomos partícipes, algunhas ganadas xa, como a de Corcoesto; outras en marcha desde aquela, como Triacastela, San Finx, Terra Cha, Santa Comba, Forcarei…

Neste senso, aproveitamos para dar de novo a voz de alarma en relación á Lei ambiental que está actualmente en tramitación, e que xa é coñecida como Lei de Prevaricación Ambiental. Pois entendemos que vai diluír os dereitos á información pública e participación en materia de medio ambiente recollidos en normas nacionais, estatais e comunitarias, así como en tratados internacionais, reducindo ao máximo os controis aos proxectos, non só mineiros, senón de todo tipo.

Parabéns a todas as persoas que contribuíron dun xeito ou outro a retirar a licenza social á Mina Touro-O Pino. O proxecto é ambientalmente insostible, pero a Declaración de Impacto Ambiental negativa vén da man da falta da licenza social. Sigamos unindo as nosas forzas, para loitar contra a depredación do noso territorio.

Hoxe, igual que onte (pero con moita ledicia), berramos a pleno pulmón: MINA NON!

ContraMINAcción denuncia o adoutrinamento do alumnado do CEIP de Arzúa con respecto á mina de Touro-O Pino.

Deixa unha resposta

Dende a Rede contra a minaría destrutiva na Galiza, ContraMINAcción, denunciamos a visita realizada por alumnos e alumnas do CEIP de Arzúa ás instalacións da mina de Touro e O Pino para adoutrinalos nas supostas bondades dunhas actividades extractivas que seguen a provocar a contaminación do sistema fluvial do Ulla por metais pesados e proxecta destruír aldeas enteiras e o medio de vida das familias labregas da zona.

CEIP de Arzúa

A visita do alumnado arzuán foi argallada pola ex-coordinadora do Partido Popular en Arzúa, Leyre Aldasoro, tal e como se relata no blogue Xuntas e xuntos medramos, onde dan as grazas “…a Leyre, a armadanzas desta actividade!!!!”.

E é que Aldasoro hoxe traballa como responsable de administración de Cobre San Rafael, filial de Atalaya Minning, a multinacional que pretende reabrir a mina de cobre de Touro – O Pino. E iso sen ter ningún tipo de formación ou experiencia relacionada coa actividade mineira.

Vimos de enviar unha carta ao claustro do colexio de Arzúa, para alertar do carácter publicitario da actividade realizada, así como da parcialidade e mesmo falsidade da información que por parte da empresa se achega ao alumnado.

Texto da carta enviada dende ContraMINAcción ao claustro do CEIP de Arzúa:

“Somos o colectivo Contraminacción, Rede contra a Minaría Destrutiva na Galiza. Dirixímonos a vostedes con motivo da recente excursión que o CEIP Arzúa realizou con algúns dos seus alumnos á mina de Touro, logo de ver unha crónica da mesma no blog xuntasexuntosmedramos.blogspot.com.

Somos conscientes de que, durante a visita ás instalacións da antiga explotación, os encargados da mesma tratarían de amosarlle aos cativos o lado amable da súa actividade e os, según eles, múltiples beneficios da minería “moderna”. Seguramente tentaron convencelos de que o seu labor é moi positivo para a zona e que son a única esperanza para unha comarca en decadencia, como teñen dito que é a nosa. Por eso consideramos que é necesario coñecer a realidade da mina de Touro, a que Cobre San Rafael non lles amosa aos nenos, tanto a pegada que a anterior explotación deixou como o proxecto que actualmente está en tramitación na Xunta de Galicia.

A actividade de extracción de cobre cesou en Touro a finais dos anos oitenta, e desde entonces aínda estamos soportando os pasivos ambientais provocados pola mesma, máis aínda se cabe desde que chegara a actual concesionaria, cos ríos da contorna da mina mortos pola contaminación, os terreos da explotación sen restaurar e cun grave problema de constantes episodios de insoportables cheiros provintes da planta de tratamento de lodos cos que din que restauran os solos, pero que na realidade non son máis que un negocio moi lucrativo baseado no amoremento de residuos de todo tipo, presuntamente non todos dentro da legalidade.

Con todo, a empresa Cobre San Rafael, actual concesionaria, pretende extraer de novo cobre a ceo aberto, sobre un terreo aínda maior que o da vez anterior, a meirande parte do cal constitúe a base territorial de explotacións agrarias dos concellos de Touro e O Pino que, como saberán, supoñen o motor económico da comarca de Arzúa, xunto co Camiño de Santiago, que tamén se vería afectado pola actividade mineira ao seu paso polo concello do Pino, especialmente na etapa que comeza en Arca.

Se á comarca en xeral lle afecta este proxecto, á veciñanza da aldea de Arinteiro, en Loxo (Touro), a vida nas súas casas resultaríalles imposible de chegar a abrir a mina, pois Cobre San Rafael pretende deixar o lugar encaixonado entre unha entulleira de máis de 80 metros de altura, por un lado, e unha balsa de lodos con capacidade total de 69 millóns de toneladas e un muro perimetral de contención de 3 kilómetros de lonxitude e 55 metros de alto polo outro, a menos de 200 metros do núcleo de poboación. O risco de falla dos muros da balsa sería extremo e permanente, podendo chegar a causar unha catástrofe tres veces maior que a ocurrida en Brumadinho (Brasil) en xaneiro deste ano, onde morreron 250 persoas. Ademáis, se a presa de lodos chegase a rachar, en poucas horas todo o vertido contaminante tería chegado á Ría de Arousa, o que suporía un dano irreparable e irreversible para o sector produtivo do mar e para os 150000 habitantes dos 13 concellos que beben do río Ulla.

Por se esto fora pouco, tamén van deixar enterrados baixo as entulleiras e a balsa uns 20 mananciais e 5 depósitos de auga que dan servicio tanto á veciñanza como ás granxas da zona, ademáis de destruir máis de 340 hectáreas de masa forestal e 150 de cultivos vexetais.

Poderiámonos extender moito narrando as múltiples eivas do proxecto e as irresponsabilidades das últimas décadas tanto por parte das empresas situadas no terreos da antiga explotación como dos gobernos locais e autonómico, pero as mencionadas son suficientes para ter unha idea clara da situación que se vive na comarca actualmente, que agora se ve máis manchada aínda se cabe coa labor de enxeñería social que está a levar a cabo Cobre San Rafael con actos deste tipo, así como coa subvención de entidades deportivas ou a financiación de determinados eventos levados a cabo por colectivos da zona. É por eso que desde Contraminacción nos gustaría invitalos a facer unha reflexión profunda sobre as consecuencias que para a comunidade social poderían traer este tipo de actos promovidos pola mineira, sobre todo tendo en conta que se trata dun centro de ensino público e que os menores son un colectivo especialmente vulnerable.

Sen máis, despedímonos agardando que a comunidade escolar, así como as nais e pais dos alumnos e alumnas, entendan e compartan a preocupación polo perigo que suporía para a nosa contorna un proxecto destas características que, de chegar a executarse, deixaría unha herdanza envelenada para eses mesmos nenos que hai uns días visitaron a mina de Touro. Por ese motivo nos gustaría enviarlles un convite a reunirnos con vostedes para poder profundizar sobre todo este asunto, así como tamén lles propoñemos realizar cos cativos algunha das actividades que a Fundación Montescola e o Centro de Saberes para a Sustentabilidade están levando a cabo mediante o programa “A mina contamina”, unha iniciativa de sensibilización social sobre os conflictos e impactos ambientais e socioeconómicos asociados ao extractivismo mineiro. Poden atopar máis información no seguinte enderezo electrónico: https://www.saberes.eu/css/programas-gl/

Reciban un cordial saúdo.”

As peticións sobre a mina de Touro seguirán abertas no Parlamento Europeo

Deixa unha resposta

A xornada da delegación de representantes das asociacións contrarias á mina de Touro comezaba esta mañá coa reunión con Tatjana Zdanoka, vicepresidenta da Comisión de Peticións e con representantes dos distintos grupos políticos con representación na Eurocámara, onde estes escoitaron as reivindicacións do colectivo e mostraron a súa preocupación pola situación actual da minería en Galicia.

Pola tarde tocaba a quenda para a defensa das tres peticións sobre a mina de Touro, presentadas polas asociacións galegas Cova Crea, Petón do Lobo e Plataforma Veciñal Mina Touro – O Pino NON. Aínda que cada representante dispuxo de 5 minutos para expoñer a súa petición, o debate posterior levou a cabo de forma conxunta, unificando as peticións coma se fose unha, dada a conexión entre as tres.

O primeiro peticionario en intervir foi Luís Gallardo, veciño de Touro, quen solicitaba á Comisión de Peticións “que tome en serio a falta sistemática de cumprimento da lexislación da Unión Europea nas operacións mineiras galegas, e antes de que sexa demasiado tarde”, do mesmo xeito que explicaba que “desde que se presentou un novo proxecto para reabrir a mina en 2017, as autoridades estivéronse burlando de nós, xogando ao gato e ao rato. Retense a información ambiental, ignórase a Convención de Aarhus, restrínxese a participación pública e impóñense multas e sancións ridículas só despois de nosas continuas denuncias pola contaminación. Dinnos que vaiamos aos tribunais. E imos. O fiscal iniciou varias investigacións penais pero o sistema non funciona. Os xuíces e fiscais carecen dos recursos para levar a cabo investigacións penais longas e complexas relacionadas co medio ambiente, en particular cando abordan ducias de casos coñecidos e implicacións sistémicas. A administración é moi consciente disto e esa é a razón principal para manter a información ambiental crucial lonxe do público. […] Eles chámano ‘operación de baixo custo’ e ‘administracións amigas’, nós chamámolo morte, destrución, impunidade, inferno”.

O foco sobre a afección da mina de Touro á calidade das augas poñíao a segunda peticionaria, María del Pilar Sampedro, mariscadora da Ría de Arousa, quen destacou o papel da frota pesqueira na economía galega e como a actividade mineira descontrolada en Galicia mata lentamente “o noso modo de vida, o noso futuro e o dos nosos fillos e fillas. Se a actividade mineira reactívase o ritmo avanzará e as consecuencias non tardarán en producirse: peche de zonas de produción, desemprego e emigración”. Sobre o papel da Administración galega, Pilar tamén lembraba que “desde o Goberno denegóusenos durante máis dun ano o acceso a documentación esencial, imposibilitando a participación pública informada. […] Nosa administración ten claro a quen se debe e a quen serve, e non é nin aos sectores produtivos do mar e do campo nin ao cumprimento das normas da Unión Europea.”

Por último, Iria Méndez, unha moza veciña de Arinteiro, a “zona cero” da mina de Touro, expuxo a situación na que o novo proxecto de extracción de cobre promovido por Cobre San Rafael, deixaría tanto á súa familia como a todos os seus veciños: “Queren resucitar unha mina que implicaría construír a 200 metros da miña casa, si, a 200 metros,… unha balsa de residuos mineiros de 90 metros de alto e 3 quilómetros de lonxitude, con maior capacidade que a que fallou en Brumadinho, en Brasil, matando por centos de persoas. Cando esa presa teña unha falla crítica eu, os meus pais, a miña familia, os meus veciños e amigos, morreremos en segundos. En segundos… Enténdeno?[…] No proxecto nós somos apenas o factor ‘perda de máis de 50 vidas humanas’ baixo o epígrafe que indica que o risco de rotura da presa é ‘extremo’. Morreremos… Pero o certo é que xa nos mataron moito antes, pois para construír esa presa de morte expropiarían antes todas as terras agrarias que serven de base á nosa explotación”.

Os tres relatores coincidían na necesidade de que a Comisión de Peticións manteña abertas as peticións e que, ademais, inicien unha misión de investigación na que poidan ver por si mesmos a situación en Touro, así como noutras zonas mineiras de Galicia como son San Finx, Monte Neme ou Santa Comba.

Unha vez concluído o tempo dos peticionarios, tiña a quenda de palabra Daniel Fernández Gómez, representante da Comisión Europea, quen argumentou que “é responsabilidade dos estados membros prover os medios e recursos para que os cidadáns poidan esixir o cumprimento da normativa” ambiental e de tratamento de residuos extractivos, do mesmo xeito que “non hai indicio de infracción” na tramitación do proxecto presentado por Cobre San Rafael. Estas palabras sorprenderon á Vicepresidenta da Comisión de Peticións, Tatjana Zdanoka, que lle lembrou que a Comisión Europea é a gardiá dos Tratados e que esta e os estados membros teñen o deber de intercambiar información, polo que a Comisión está a ter unha actitude pasiva neste caso. Pola súa banda, a Vicepresidenta pediu enviar unha delegación a Touro para coñecer de primeira man a situación.

Excepto o representante do Grupo do Partido Popular Europeo, Francisco Millán Mon, os demais membros da Comisión de Peticións mantiveron unha postura favorable a que as peticións permanezan abertas á espera de nova información por parte da Xunta de Galicia. Magrete Auken, do Grupo da Verdes/Alianza Libre Europea, apelando ao principio de precaución, solicitou ademais trasladar a petición tamén á Comisión de Pesca e á Comisión de Agricultura do Parlamento Europeo, dado o grave impacto que a minería en Galicia supón para estes sectores produtivos estratéxicos na nosa economía.

Pola súa banda, Millán Mon tachou as tres peticións presentadas de “superfluas, prematuras e infundadas”, mostrando máis preocupación pola imaxe da minería galega que polo dano que a mesma causou e pretende seguir causando na nosa Comunidade Autónoma.

Finalmente, a presidenta da Comisión de Peticións, Dolors Montserrat, concluía coa resolución de proposta da Comisión de manter abertas as peticións e remitindo a decisión sobre a petición de visita a Galicia á reunión de coordinación, quen ten a competencia.

Posteriormente á intervención na comisión parlamentaria, tanto os peticionarios como os demais representantes dos colectivos que se trasladaron ata Bruxelas, comparecían diante dos medios de comunicación con Ana Miranda para facer unha valoración sobre o resultado da xornada no Parlamento Europeo. A representante do Bloque Nacionalista Galego en Europa sinalaba que “agora esta comisión parlamentaria ten que dirixirse á Comisión Europea para que lle pida, á súa vez, ao goberno galego, toda a información, que é o goberno competente, neste caso da minería, pero tamén ao goberno español, para que implemente as tres directivas europeas sinaladas. Imos ter uns meses para que o goberno galego leve a cabo un envío de información rigorosa”.

Mentres isto ocorría en Bruxelas, desde Huelva Atalaia Mining anunciaba os seus novos obxectivos de expansión a Chile e Perú. Significa isto, talvez, que están a pensar en desistir do seu proxecto de Touro? Ou ten que ver, talvez, coa sentenza xudicial firme que anulaba a Declaración de Impacto Ambiental da mina de Riotinto en Huelva?

Atalaya Mining noqueada en Huelva, tocada en Touro e afundida en Londres

Deixa unha resposta

Mentres a conselleira de Medio Ambiente comprométese a recibir aos veciños de Touro e O Pino, o Tribunal Superior de Xustiza de Andalucía confirma a anulación da autorización ambiental e da autorización mineira na mina de Riotinto en Huelva

Hoxe amencemos coa noticia da sentenza do Tribunal Superior de Xustiza de Andalucía, estimatoria da demanda de Ecoloxistas en Acción, que anula a resolución de 2015 pola que a Junta de Andalucía autorizaba o reinicio dos traballos e do plan de explotación da mina que Atalaya Mining opera en Riotinto (Huelva). En consecuencia, a multinacional chipriota, que tamén pretende iniciar a explotación de cobre e prata nos municipios coruñeses de Touro e O Pino, xa non conta con autorización ambiental nin con autorización mineira para seguir funcionando en Andalucía.

Trátase, sen dúbida, dun duro pau para Atalaya Mining, cuxas accións na Bolsa de Londres ao peche de hoxe descenderan un 10% o seu prezo.

Esta noticia coincide coa fugaz e sixilosa visita da conselleira de Medio Ambiente, Ángeles Vázquez, esta mañá a Touro e O Pino para “manter unha reunión de traballo cos rexedores municipais na que repasaron os proxectos comprometidos pola Consellería”, como recolle a web da Xunta, onde puidemos coñecer que un deses proxectos é o de canalización do rego Portapego ao seu paso pola capital municipal de Touro, cuxos desbordamentos constantes e contaminación son provocados polas actividades levadas a cabo na antiga mina de Touro. A Xunta de Galicia vai investir o 70%, case 60.000 € do erario público, en arranxar os danos ao medio causados pola empresa privada promotora do proxecto mineiro de cobre a ceo aberto, mentres que o concello de Touro pagará o 30% restante.

Membros da Plataforma Veciñal Mina Touro – O Pino NON, ao saber que a conselleira estaba en Touro, aproveitaron a ocasión para tentar falar con ela, o que incomodou ao alcalde Ignacio Codesido, quen non quixo aclarar os motivos desta visita oficial. Finalmente, a conselleira escoitou aos veciños, que lle expuxeron a súa preocupación tanto pola situación da antiga mina como polo novo proxecto mineiro, cuxo expediente está actualmente na Consellería de Medio Ambiente, á espera da emisión da Declaración de Impacto Ambiental (DIA). Así mesmo, lembráronlle a súa ausencia de contestación ás diversas peticións de reunión enviadas desde outubro de 2017, cando aínda era conselleira de Medio Rural. Neste sentido, Vázquez comprometeuse a vir de novo a Touro a ver o estado actual da mina e a reunirse cos veciños de Arinteiro, os máis próximos á explotación, para coñecer de primeira man o que están a vivir. Tamén asegurou que se preocuparía máis polas verteduras e as múltiples denuncias veciñais, así como polo funcionamento da estación de medición móbil dos cheiros da empresa TEN.

No que se refire ao estado do rego Portapego, o alcalde de Touro volveu recoñecer que desde o peche da mina o seu estado é desastroso pero, aínda así, segue sen querer responsabilizar á empresa dos danos causados e opta por empregar o diñeiro das veciñas e veciños e non “molestar” a Cobre San Rafael.

Desde a plataforma esperamos que a conselleira cumpra a palabra dada e non quede simplemente nun mero xesto amable froito do período electoral que actualmente vivimos.

Valo publicitario no Pino contra o proxecto mineiro

O rexeitamento social á mina de Touro non cesa e faise cada vez máis visible. Esta semana apareceu colocado un gran valo publicitario na estrada N-547, á altura do Amenal, no Pino, que reza “NON Á MINA DE TOURO”, nunha rechamante cor amarela. Polo momento, nada de sabe da autoría da iniciativa pero, sen dúbida, desde a Plataforma Veciñal Mina Touro – O Pino NON aplaudimos o orixinal xesto.

A importancia das mobilizacións para defender o propio

Deixa unha resposta

Lentes Diverxentes está a difundir novos testimonios e reflexións sobre a manifestación do 10 de xuño de 2018 en contra do proxecto mineiro de Touro-O Pino, sobre a importancia das movilizacións para defender o propio.

ContraMINAcción estivo alí, facendo parte da maioría iluminada.

 

A mina de Touro é inviable

Deixa unha resposta

Santiago de Compostela, 13 de Novembro 2018

As plataformas Mina Touro – O Pino NON e Pola Defensa da Ría de Arousa reiteran a inviabilidade do proxecto mineiro e denuncian o desleixo da Administración na súa obriga de protexer os elementos patrimoniais gravemente afectados pola explotación de cobre a ceo aberto.

Logo de coñecer o informe no que ICOMOS, órgano asesor da UNESCO en materia de conservación do patrimonio, alerta das graves consecuencias que a reapertura da mina de Touro e O Pino tería para o Camiño de Santiago, así como para outros elementos do patrimonio histórico e cultural dos concellos afectados, as organizacións que se opoñen ó proxecto vense na obriga de facer público novamente o seu descontento e a súa preocupación polas irreversibles consecuencias que o proxecto conlevaría de ser aprobado pola Xunta de Galicia.

Como o organismo asesor recolle no seu informe, o Estado signatario da Convención do Patrimonio Mundial, pola que se inclúe un ben na Lista de Patrimonio Mundial da UNESCO, asume voluntariamente o compromiso de protexelo, conservalo, revalorizalo e non adoptar deliberadamente medidas que o poidan danar, directa ou indirectamente. Asimesmo, tamén se adquire o deber de informar ó órgano da ONU cando existan factores que poidan afectar á conservación do valor excepcional dun ben inscrito na Lista de Patrimonio Mundial, como é o caso do Camiño Francés. No que lle compete á Xunta de Galicia, a Lei de Patrimonio Cultural de Galicia tamén é clara ó establecer un réxime específico de protección dos Camiños de Santiago, e indicando que as obras e actividades no ámbito delimitado destes deben ser compatibles coa conservación e coa protección dos seus valores propios e, como criterio xeral, deben manter as características principais do territorio que conforman, o que supón o mantemento preferente dos núcleos tradicionais e das actividades agropecuarias e forestais. Sen ir máis lonxe, a Guía de Boas Prácticas Para As Actuacións Nos Camiños da Xunta de Galicia recolle que “con carácter xeral, non se permitirán novas canteiras a ceo aberto nin vertedoiros no territorio histórico nin no seu caso na zona de amortecemento”.

Ademáis de usurpar o valor eminentemente agrícola e gandeiro das terras de Touro e O Pino, a explotación mineira tamén suporía unha grave pérda económica pola grave afección ó Camiño Francés, especialmente no concello do Pino, onde o impacto da ruta xacobea na economía local é cada vez maior, tanto nos ingresos que supón o aumento anual de peregrinos que siguen esta vía como polo incremento de afiliacións á Seguridade Social, vinculado directa ou indirectamente ó boom de peregrinacións a Santiago.

Polo tanto, ICOMOS vén de unirse á loita contra a mina e a deixar moi claro que este proxecto non é posible, non é compatible e non é sustentable cos nosos medios de vida nin co noso patrimonio. E faino lembrándolle ás administracións competentes que a destrucción dos bens culturais e do seu entorno considérase expolio e está prohibido pola Constitución e pola normativa sobre patrimonio histórico, estatal e autonómica, que a desenrolan.

Esta mañá a Libraria Couceiro de Santiago de Compostela acollía a rolda de prensa convocada polas plataformas Mina Touro – O Pino NON e Pola Defensa da Ría de Arousa.

A MINA DE TOURO-O PINO AMEAZA O PATRIMONIO MUNDIAL DO CAMIÑO DE SANTIAGO

Deixa unha resposta

Fraternidade Internacional do Camiño de Santiago ( FICS), 7 de novembro de 2018

Tal como a FICS fixo público o pasado mes de xuño, o proxecto de mina a ceo aberto nos termos municipais do Pino e Touro é unha grave ameaza ao Camiño de Santiago (Camiño Francés), ante a cal a Xunta de Galicia -administración responsable da protección deste Ben Cultural de valor universal- garda silencio.

Un recente informe técnico do Comité Internacional de Monumentos e Sitios ( ICOMOS), organismo asesor da UNESCO en materia de conservación do Patrimonio Mundial, confirmou as graves ameazas contra o trazado do Camiño Francés e a súa adecuada conservación tras unha minuciosa análise do proxecto mineiro e a documentación achegada pola propia empresa promotora Atalaya Mining-Explotacións Galegas S. L. O texto, ao que a FICS tivo acceso, subliña que o proxecto “supón unha clara violación da normativa de protección” que non só invade a contorna do Camiño Francés senón que supón a destrución material de parte do seu trazado, “ contravindo a lexislación -nacional e internacional- vixente na materia”.

Convén lembrar que para que un Ben Cultural sexa incluído na Lista de Patrimonio Mundial, as administracións responsables da súa custodia deben responsabilizarse dunha estrita preservación do mesmo para que conserve os seus valores de identidade.

No citado informe, ICOMOS afirma que a actuación das administracións contraviene “os compromisos adquiridos polo Estado español ao promover a inscrición do Camiño de Santiago na Lista do Patrimonio Mundial”. En particular, o organismo internacional de custodia do patrimonio cultural sinala que “non se tivo en conta a necesidade de previr ao Comité do Patrimonio Mundial respecto a a actuación que se pretende realizar”, en alusión ao proxecto da mina de cobre de Touro-O Pino.

Tras un detallado estudo do tramo afectado, sinálase unha lista de afeccións negativas que provocaría o proxecto mineiro, que inclúe tanto a deterioración do medio natural inherente ao Camiño de Santiago –que segundo o informe afectaría polo menos a 2,7 millóns de peregrinos durante a duración da actividade extractiva da mina– como a destrución de parte do “itinerario xacobeo protexido” entre Quión e Arca e de parte dos bens culturais asociados ao Camiño.

O resultado desas afeccións, sumadas a outras agresións sufridas pola ruta xacobea nos últimos anos, supón unha “perda continuada dos valores patrimoniais” que pode implicar unha “profunda repercusión pola súa influencia na identidade do propio Camiño”. En canto a esta perda de identidade, o informe de ICOMOS lembra o seguinte: “No caso da perda dos valores excepcionais polos que foi incluído na Lista do Patrimonio Mundial un Ben Cultural, ou que o Estado parte non solvente os perigos comprobados ou potenciais que afecten o Ben, este pode ser excluído da Lista do Patrimonio Mundial pola UNESCO”.

A FICS, como entidade que agrupa a peregrinos e expertos no Camiño de 27 países, desde o primeiro momento preocupouse pola posible afección deste desproporcionado proxecto ao pé mesmo do Camiño Francés.

O informe técnico citado, elaborado polos expertos do organismo de referencia en materia de conservación do Patrimonio Mundial, confirma que estamos ante unha das maiores ameazas á conservación do Camiño de Santiago como ben cultural de valor universal.

Por este motivo a FICS, tras reunirse con empresa promotora e plataforma de afectados e despois de levar a cabo estudos sobre o terreo por parte dos seus propios expertos, obtendo conclusións que agora ven referendadas polo informe de ICOMOS, expresa o seu rotundo rexeitamento a este proxecto, completamente alleo ao contexto xacobeo, que supón unha ameaza aos valores culturais do Camiño, e demanda ás administracións responsables que poñan todos os medios que a Lei pon á súa disposición para impedir o que, con toda probabilidade, podería converterse no maior atentado patrimonial sufrido polo Camiño de Santiago en chan galego.

 

Escoita unhna entrevista na radio, cadena Ser