Arquivos da etiqueta: Touro

A nosa campaña contra a mina de Touro-O Pino faise internacional

Desde ContraMINAcción estendemos a campaña contra a mina de Touro e O Pino a distintas cidades galegas, como Vigo e Ourense. Tamén cruzamos o océano con ela, levándoa a Bos Aires.

Desde a plataforma contraMINAcción, Rede contra a Minaría Destrutiva de Galiza que agrupa 24 colectivos e plataformas, estamos a desenvolver un intenso traballo dende hai anos para informar á cidadanía do enorme impacto social e medioambiental que ten a minaría destrutiva en diversos puntos da xeografía galega. Nese traballo continuado no tempo enmárcase a nosa actual campaña contra o proxecto San Rafael de extracción de cobre que pretende levar a cabo Atalaya Mining (Riotinto) nos municipios coruñeses de Touro e O Pino.

En ContraMINAcción estamos traballando no tema desde que se puxo a exposición pública o proxecto, divulgando as características do mesmo e os riscos que del se derivan. Agora estamos a organizar actos nos que se proxecta o documental producido por Nós TV e dirixido por Xosé Antón Bocixa “A ameaza do cobre”, e nos que persoas e colectivos afectados comparten a súa testemuña cos e coas asistentes. Desta maneira, ContraMINAcción organizou xa proxeccións e palestras en Lugo e Muimenta (Lugo) e, para a semana que vén, o xoves 24 de maio, fará outro tanto en Ribeira, Vigo e Ourense, co apoio nesta última cidade de Cine Clube Padre Feijóo e Sustinea. A maiores, estanse a preparar proxeccións e palestras en Arzúa, Melide e mesmo en Bos Aires (Arxentina)

Unha das primeiras charlas de ContraMINAcción en Touro, antes da constitución da Plataforma

Con esta campaña, desde a rede contraMINAcción queremos dar continuidade ao noso compromiso de informar á cidadanía e poñer tódolos medios ao noso alcance para deter este proxecto mineiro que ameaza con arrasar unha rica e extensa zona gandeira. Así o fixemos con varias charlas informativas, en setembro de 2017, para dar a coñecer á veciñanza as consecuencias do proxecto mineiro; ou elaborando as alegacións e poñéndoas a disposición dos veciños e veciñas para que puidesen presentalas contra o proxecto mineiro en outubro dese mesmo ano.

A vida non vale un cobre

Para contribuír ao debate social que se está a xerar sobre a minaría en Galiza, presentamos esta interesante documentación sobre a minería de cobre noutras partes do mundo. Neste caso, na mina de cobre de Espinar no Perú.

Consiste nun corto animado moi elocuente e testemuños das comunidades afectadas.

Mostra o que teñen sufrido estas comunidades non tan diferentes as da Galiza: o que sucede ás propias comunidades e co gando, auga, saúde e o medio ambiente.

Enlace a documentación: http://lavidanovaleuncobre.com

A mina foi operada antigamente por Xstrata, mineira que foi adquirida posteriormente por Glencore (que por certo é a mesma mineira transnacional para a que traballou en África o enxeñeiro e directivo da mina de Touro, Alberto Lavandeira). Aquí podedes ver o modus operandi de empresas transnacionais mineiras como estas.

Nas inmediacións desta mina, informou ContraMINAcción recentemente que nas pasadas semanas as mulleres que se opoñían á actividade mineira foron duramente atacadas e golpeadas.

A mina encóntrase cerca de Cuzco (a 4100 metros de altura !!) no distrito Yauri, provincia de Espinar. Son zonas altas onde nace a agua, polo tanto un territorio fundamental para as comunidades.

Mina de Espinar no  Atlas de conflictos ambientais Ejatlas

Más sobre as minas de Glencore Xstata en Espinar

 

 

Atalaya Mining esfórzase por disfrazar a realidade destrutiva do seu proxecto mineiro en Touro

Promotores da mina de Touro din o contrario do que revela a súa herdanza mineira noutras partes de España e noutros continentes. ContraMINAcción contesta que “a minaría si contamina, si xera vertidos e si afecta profundamente a poboación local”. Non hai, como pretende mostrar o Sr. Lavandeira minería aséptica e con vertidos e contaminación 0/0.

Na entrevista a modo de publirreportaxe co señor Lavandeira, publicada hai días na prensa1, o director de Atalaya Mining en España fai unhas cantas afirmacións e cualifica de falsas e alarmistas as persoas e colectivos que nos posicionamos rotundamente en contra da mina de Touro. Desde ContraMINAcción quixemos analizar algunhas das afirmacións do señor Lavandeira e contrastalas coa realidade de outros proxectos..

O Sr. Lavandeira di: “Vertido cero, cero. Es que no va a pasar, está garantizado.”

ContraMINAcción contesta: O director de Atalaya Mining non aporta ningunha proba para esta garantía, pero podemos tomar como modelo do que podería pasar en Touro a pegada desta empresa en outros lugares. Por exemplo, a mina que Atalaya ten en Huelva:

O Diario de Huelva do día 29 de xaneiro de 2018 infórmanos de que o SEPRONA ten aberta unha investigación

…para aclarar el destino de los 3 hectómetros cúbicos de aguas ácidas que almacenaba la zona de Cerro Colorado y que ya no están contenidos en esa corta minera.”

O mencionado xornal andaluz segue informando que o SEPRONA pide á empresa que explique cal é o procedemento técnico que se usa para completar o ciclo da auga, así como o seu destino. O feito é que a explotación carece de planta depuradora.

Hai que aclarar que a planta de Huelva tamén traballa baixo o suposto principio de “vertido cero”.

A empresa manifesta que as augas son reutilizadas no proceso mineiro, mais o feito é que desapareceron 3.000.000.000 (tres mil millóns) de litros de augas ácidas.

Tal vez a desaparición desas augas teña conexión coa denuncia presentada pola Fiscalía de Medio Ambiente andaluza contra Atalaya hai uns meses. A denuncia (que non só vai dirixida á empresa, senón tamén ao señor Lavandeira) vén motivada por un delito de contaminación atmosférica con grave risco para a saúde das persoas, pola formación de nubes de po en suspensión.

Nela afírmase que os niveis de emisións de partículas superaron os límites permitidos durante os meses de febreiro, marzo, xuño, xullo, setembro e outubro de 2016. Ademais, supéranse os valores medios de cobre, zinc e arsénico en ata dez veces respecto a outras localidades.

As detonacións van máis aló de seren “como un temblor que dura medio segundo y cuya vibración también está regulada por ley.” Parece que o feito de que a lei estableza regulamentacións respecto a emisións de distinto tipo, non disuade a esta empresa de saltar esas regulamentacións de maneira constante e reiterada.

Aspecto das minas de Rio Tinto

O Sr. Lavandeira di “Aquí todo se basa en algo etéreo: «Es que hay un grave peligro, es que van a contaminar…».

Para ContraMINAcción resulta evidente que en Atalaya Mining non tomaron en consideración os distintos documentos presentados contra o proxecto, como o informe da Federación Ecoloxista Galega ou as alegacións da asociación ecoloxista Verdegaia2, ambas integradas na rede ContraMINAcción. Eses documentos non se basean en graves perigos etéreos, senón en evidencias que se recollen na propia documentación presentada a trámite. Entre os documentos presentados atópase un estudo3, que alerta da presenza de materiais potencialmente xeradores de procesos acidificantes, que poden ser a fonte de cantidades considerables drenaxes ácidas de rocha.

No mesmo estudo alértase do risco de concentracións elevadísimas de metais pesados, que poderían afectar con facilidade as augas subterráneas e superficiais.

Non o afirma o que chaman o “lobbie ecoloxista antimineiro”: afírmao un estudo encargado e pagado por Atalaya Mining.

O Sr. Lavandeira “He participado en la puesta en marcha de muchas minas en Europa, en África, y nunca me he tenido que echar atrás.”

Ao contrario do que afirma, a herdanza de Lavandeira en África deixou a súa pegada non só no Congo, senón tamén no internet, e parece máis que dubidosa. Nese continente, concretamente no Congo, o Sr. Lavandeira liderou, segundo a prensa económica española, a apertura dun proxecto de extracción de cobre e cobalto en colaboración coa mineira Glencore1.

Segundo o diario alemán TAZ5, a mina Mutanda, na que Lavandeira traballou entre 2007 e 2014 é un “exemplo de manual do negocio corrupto dos minerais no Congo”. O cobre e o cobalto, imprescindibles para a tecnoloxía, son sen embargo causa de graves conflitos no país africano. Non se atopan na lista de minerais en conflito, porque o negocio con estas materias primas está en mans do estado e non das mafias e as milicias armadas. Pero ao estado dálle igual que “a minería en Mutanda contamine os ríos e as condicións de vida na cidade mineiras de Katanga sexan dramaticamente malas, con traballo infantil, descoidándose os estándares de seguridade e con arbitrariedades das forzas de seguridade”. Tamén se prodiga dito medio sobre a corrupción en torno a estes proxectos mineiros.

Contaminación nas proximidades da mina de Mutanda

A mina Mutanda é ata hoxe altamente controvertida.

Estas afirmacións están rotundamente amparadas por investigacións continuadas e diferentes informes da prestixiosa organización Global Witness6.

Pois ben, estas son as credenciais de Atalaya Mining e dos seus xestores.

Poida que para segundo quen sexan satisfactorias.

A nós prodúcennos arrepíos, e confírmannos na nosa postura en contra do proxecto de Touro.

#MinaTouroOPinoNon

 

1https://www.lavozdegalicia.es/noticia/santiago/touro/2018/02/27/riesgo-contaminacion-habra-vertidos-mina-touro-cero-garantizado/0003_201802G27P29994.htm
2Documentos de colectivos pertencentes a ContraMINAcción que se citan na nota:· Informe da Federación Ecoloxista Galega: https://app.box.com/s/2lzzswohl568jw7stlvcx2w6ug0g90w2· Alegacións de Verdegaia: https://app.box.com/s/t08lcyg4ld8yw2t09ab5stos6wbeczmo
3“Briefing Note: High-Level Acid Rock Drainage Risk Assessment of the Touro Copper Deposits, Spain”, Dr. Bernd Lottermoser
4http://www.eleconomista.es/andalucia/noticias/5639055/03/14/Emed-ficha-a-exaltos-cargos-del-gigante-minero-Glencore-para-Riotinto.html
5 http://www.taz.de/!5442128/
6https://www.globalwitness.org/en/archive/8132/ ,

ContraMINAcción coa tractorada de Touro.

Onte estivemos en Touro, apoiando a tractorada-manifestación organizada pola Plataforma Mina Touro-O Pino Non, que fai parte da nosa Rede.

                                                                                Imaxe: Galiza Contrainfo

Non queremos que vaia adiante un proxecto de extracción de cobre que deixaría alí unha bomba de tempo: unha balsa de lodos tóxicos repleta de metais pesados. Non queremos que se poña en risco a economía da zona. Non queremos que se arrisque o futuro da Ría de Arousa.
Queremos que as nosas autoridades, tan espelidas para unhas cousas e tan relaxadas para outras, esixan dunha vez xa a restauración en condicións da anterior explotación. Queremos que a auga dos regatos de Touro volva ser o que é a auga: un líquido incoloro; non vermello e tóxico. Queremos, tamén, que se nos facilite toda a documentación que pedimos acerca das concesións, porque pensamos que o proxecto quere ser, tal como a propia empresa indica na súa páxina, moito maior do que se nos mostra nos documentos levados a exposición pública. E iso sería un fraude.

Por isto, por tantos motivos, estivemos onte e seguiremos estando ao lado da veciñanza de Touro mentres non remate esta loita da única maneira posible: coa retirada do proxecto.
#MinaTouroOPinoNon!

Podes ver máis fotos da manifestación no álbum de Galiza Contrainfo no Flickr.

A mina de San Rafael ameaza con deixar sen auga potable centos de vivendas e granxas en Touro e O Pino e pon en risco directo a vida de máis de 200 persoas

A veciñanza de Touro e O Pino presentou hoxe 500 alegacións contra un proxecto mineiro que tornaría inhabitable a zona por contaminación de acuíferos e traídas por metais pesados altamente tóxicos

Unha comitiva de veciños e veciñas de Touro e da plataforma contraMINAcción acudiu onte, 3 de outubro, até o Rexistro Xeral da Xunta de Galicia para facer entrega de 500 alegacións contra o proxecto da mina de San Rafael, que afecta unha ampla zona dos termos municipais de Touro e O Pino. Tamén desde O Pino se presentaron alegacións*. Son moitas as persoas que se interesaron pola posibilidade de presentar alegacións en ambos concellos, polo que ao longo desta semana agárdase que o número destas ascenda considerablemente.
A pouco que se afonde nas alegacións presentadas, comprobamos que este proxecto impulsado pola sociedade Cobre San Rafael SL** ameaza seriamente a habitabilidade e futuro dos dous concellos afectados polo enorme e irreversible impacto que terá a actividade mineira nos recursos hídricos e económicos da zona (achégase documento de alegacións).
Sen minimizar outras consecuencias graves do proxecto da mina de San Rafael, o impacto máis grande viría dado polas drenaxes ácidas da actividade mineira, que xa é algo que vén sufrindo de vello a veciñanza da zona. De feito, un estudo que analiza estas drenaxes entre 1974 e 1988, di que “en apenas 14 anos, a anterior fase de explotación provocou alteracións ambientais críticas, con cortas profundas, paredes verticais, grandes escombreiras de materiais xeradores de drenaxes ácidas de mina, unha extensa balsa de lodos, por súa vez causantes de problemas continuos de contaminación de augas e solos, por augas de drenaxe hiperácidas que se verten de forma continua na cunca do Ulla e nos acuíferos subterráneos. Que ante a xeración continua de emisións con altas concentracións de metais pesados, a administración non teña obrigado ás concesionarias a instalar unha planta de tratamento
destas emisións, ou teña practicado calquera sanción, deixa en evidencia a súa incapacidade para entender a gravidade do fenómeno”.
O estudo da propia empresa recoñece concentracións significantes de metais pesados como cadmio, cobalto, cobre, molibdeno, antimonio, selenio e cinc. Porén, non sabemos se por erro ou intencionadamente, omite no seu estudo a violación para substancias perigosas prioritarias como o cadmio ou o mercurio, presentando de xeito errado os límites das Normas de Calidade Ambiental marcados no Real Decreto 817/2015, de 11 de septiembre, por el que se establecen los criterios de seguimiento y evaluación del estado de las aguas superficiales y las normas de calidad ambiental.

Veciños de Touro e O Pino presentando alegacións

Extracción de máis de 100 millóns de metros cúbicos de materiais

A actividade da mina de San Rafael crearía unha xigantesca escombreira onde se pretenden acumular máis de 80 millóns de metros cúbicos dos residuos potencialmente máis contaminantes (ocupando 484.000 m2 e cunha cota de coroamento de 510 m). Nas alegacións denúnciase que “a acumulación neste punto garante a contaminación dos mananciais presentes na zona a ocupar, e que subministran aos núcleos de poboación próximos e á propia traída municipal que fornece boa parte do concello. A escombreira está a menos de 500 metros dos primeiros núcleos de poboación e a menos de 1 km dos núcleos do Castelo San Saturniño, sen ter en conta a afectación ao subministro de auga destas poboacións”.
A maiores, faríanse tamén dúas balsas de refugallos, denominadas no proxecto e de maneira eufemística “laguna de Arinteiro y Vieiro”, que albergarían 69.000 toneladas de lodos tóxicos (50.000 metros cúbicos) e estarían situadas a menos de 200 metros de Arinteiro (42 habitantes) e a menos de 1 km de Tribas (20 habitantes), Goleta (100 habitantes), Bravos (14 habitantes), Cruz de Méndez (23 habitantes) ou Torreis. O proxecto da empresa dálle categoría de falla “Moi alta” porque estima que hai menos de 100 habitantes a poboación que se atopa en risco de morte; en realidade, esa poboación supera as 200 persoas e a cualificación debería ser “Extrema” e “Permanente”. A este respecto, as alegacións din que “a realización do proxecto non só supón un risco extremo e permanente para a vida das persoas residentes nas poboacións próximas, máis non caso de núcleos de poboación como Arinteiro, unha condena sumaria á desaparición do lugar, tornando imposíbel a vida nel, mesmo despois da conclusión do proxecto”.
Este apartado conclúe que “os enormes riscos asociados á extracción de máis de 100 millóns de metros cúbicos de materiais que producirán de forma constante drenaxes ácidas de mina capaces de contaminar as augas superficiais e subterráneas con metais pesados, incluídas substancias perigosas prioritarias, durante un longo período de tempo, mesmo con posterioridade ao peche da eventual explotación, torna temeraria a autorización do proxecto na súa actual formulación. Isto prodúcese ademais non nunha zona illada e despoboada, senón nunha área inmediata e contigua a numerosos núcleos de poboación que obteñen o seu subministro de auga potábel da área de afectación e ademais dentro dunha cunca fluvial como a do Ulla, que abastece a millares de persoas e sostén a economía de comarcas enteiras”.

Afectación ás traídas de auga

Tralo devandito, folga dicir que a destrución e contaminación de acuíferos serán amplas, como xa aconteceu co a explotación mineira desta zona nos anos 70 e 80, e “tornará a habitabilidade do contorno especialmente difícil, se non imposíbel”. Aínda que só consta unha captación de auga para abastecemento humano na zona afectada, o depósito municipal do Monte Arinteiro que fornece centos de veciños e veciñas; existen ducias de captacións que fornecen casas, granxas e núcleos de poboación enteiros que non están rexistradas en Augas de Galicia e que tamén quedarían contaminadas ou destruídas nunha zona que xa padece problemas de restrición e fornecemento de auga potable por mor do impacto das actividades mineiras do pasado (detállanse no documento de alegacións).

Afectación crítica a núcleos de poboación

O proxecto pretende localizar varios depósitos de residuos mineiros, perigosos por tratárense de materiais xeradores de drenaxes ácidas con altas concentracións de metais pesados, ao carón de diversos núcleos de poboación, sen apenas separación nalgúns casos. Téñase en conta que as distancias aproximadas desde os diversos depósitos de residuos mineiros ata os núcleos de poboación son: Arinteiro (80 metros); Os Torreis de Arriba (100 metros); Os Torreis de Abaixo (200 metros); Castelo (400 metros); Tribas (450 metros); As Goritas (600 metros); Eiresa (650 metros); Goleta (700 metros); Bravos (790 metros); Cruz de Méndez (800 metros); San Saturniño (800 metros); etc. Por só citar os que se encontran a menos de 1 km. Sinálese ademais que as capitais (e maiores núcleos de poboación) dos municipios de Touro e do Pino se encontran en ambos os dous casos a 1,5 km do perímetro da explotación.
Ademais, destruiríanse moitas vías de comunicación construídas en procesos de concentración parcelaria e as estradas que comunican a parroquia de Loxo con Arca e Santiago de Compostela, e a que vai a Pedrouzo pola Reigada.

Un grupo de persoas protagonizou unha concentración diante do Parlamento galego

Destrución de muíños do século XVIII e do Camiño Real

O estudo de impacto medioambiental da empresa di que a zona afectada non conta cun patrimonio etnográfico e arquitectónico salientábeis. Porén, no rego das Pucheiras existen diversos muíños que se remontan ao século XVIII, en bo estado de conservación, algún dos cales sería totalmente sepultados pola escombreira proxectada. Tamén se destruiría o Camiño Real da Feira do 20 e posíbeis elementos arqueolóxicos identificados na tradición oral aínda conservada, e que fan referencia a “casas dos mouros” que ben poderían ser continuación dos complexo megalíticos do Cotiño (8 túmulos) e da Croa de Pereiro (5 túmulos), na parroquia de Loxo. Ademais, no pasado, os traballos de rexeneración medioambiental das anteriores explotacións mineiras destruíron boa parte do Castro de Copa.

Varias granxas quedarán sen auga e sen base territorial

Nas alegacións referentes ao abastecemento de augas presentáronse algunhas das explotacións agrogandeiras que se verán directamente afectadas polo fin das súas fontes de auga potábel, subministro que dificilmente poderá ser substituído por unha traída municipal de insuficiente capacidade. Pero é que ademais da auga, a actividade mineira prevista implicará a destrución a perpetuidade da base territorial destas e outras explotacións, co agravante de que as terras a destruír forman parte de procesos de concentración parcelaria, que determinan a utilidade pública destes terreos con fins agrarios ademais da función social das propiedades, coa necesidade de que estas terras cultivables non queden abandonadas, se manteña e se conserve a súa capacidade agrícola, se aproveiten axeitadamente os seus recursos en consonancia cos plans de aproveitamento de cultivos ou forestal recollidos no acordo de concentración.
Estamos a falar dunha actividade económica multixeracional e sustentábel, de modo que oimpacto destrutivo non se limita ao período de explotación, senón que afecta á viabilidade agrícola, agrogandeira e forestal da zona por séculos. Téñase en conta que estamos a falar en algúns casos de explotación con un alto número de cabezas de gando (até 200 cabezas), nas que hai mozos e mozas recentemente incorporados á actividade agraria, e que realizaron nos últimos anos constantes investimentos nas súas explotacións para a súa modernización e ampliación. En síntese, o proxecto proposto é incompatíbel coa continuidade da actividade agrogandeira da zona e determinará o peche de numerosas explotacións, a perda de postos de traballo e a destrución a perpetuidade da base territorial na que se sustentaría a viabilidade de explotacións futuras.

 

*Podes descargar as nosas alegacións para presentar, témolas en texto e en pdf. 

**En realidade, esta sociedade é a punta do iceberg dun escuro entramado empresarial no que estarían os dereitos mineiros na zona que tiveron antano Explotaciones Gallegas e Minas Metálicas del Noroeste, que se unificaron en Explotaciones Gallegas del Cobre SL; e a participación de multinacionais estranxeiras como Atalaya Mining. Este ocultamento da verdadeira identidade dos inversores que queren explotar a mina de San Rafael favorecería a elusión de responsabilidades diante do inevitable impacto socioeconómico e medioambiental da actividade mineira na zona (ver páxinas 1 e 2 das alegacións).

Save